مقاله سنایی غزنوی

مقاله سنایی غزنوی

قسمتی از متن:

سنایی از اولین شاعران تفكر مدار تاریخ شعر فارسی است كه با تزریق اندیشه عرفانی به كالبد شعرش، زمینه تحولی وسیع را در نگرش و شیوه فكر شاعران پس از خود به وجود می‏آورد و سایه سنگینش بر شعر فارسی تا چند قرن پس از او گسترده می‏شود.

راهی كه سنایی در پیش می‏گیرد، فقط منحصر به یك قالب نمی‏ماند؛ بلكه قدرت شاعر در به كارگیری الفاظ و تسلط او بر زبان شعر، همراه با اندیشه‏های بدیعی كه دارد، به او این امكان را می‏دهد تا هم در غزل و هم در مثنوی و قصیده طرحی نو درافكند در صورتی كه تا پیش از او، موضوع قصیده محدود به مدح پادشاهان و وابستگان درباری و احیاناً توصیفات طبیعی همچون بهاریه و خزاینه‏ها و... بود و نمایندگان مشخص این نوع قصاید، شاعرانی همچون عنصری، فرخی و منوچهری بودند.

غزل نیز در حوزه عشق مجاز و هوا و هوسهای زمینی محدود مانده بود و شاعران، وابستگان خاك بودند تا طایران افلاك. مثنوی حماسی با كار عظییم حكیم فردوسی تثبیت شده بود و به جز چند قصه منظوم عاشقانه، اثر سترگ دیگری در این قالب مجال ظهور نیافته و ظرفیت حقیقی آن هنوز ناشناخته بود.